Ελληνική Ψυχαναλυτική Εταιρεία - Σινεμά με τον Φρόυντ 2019

  Η  Ελληνική Ψυχαναλυτική Εταιρεία διοργανώνει για έκτη συνεχή  χρονιά σειρά  κινηματογραφικών προβολών με τίτλο «Σινεμά με τον Φρόυντ». Ο φετινός κύκλος  πραγματοποιείται και πάλι σε συνεργασία με τον Κινηματογράφο Τριανόν.

Παρακολουθούμε ταινίες του κλασικού και σύγχρονου κινηματογράφου, με μεγάλη καλλιτεχνική αξία. Η ψυχαναλυτική ματιά, επιχειρεί να αναδείξει τη σύνδεση  πλευρών της εσωτερικής και εξωτερικής πραγματικότητας, μέσα από τα αλληλένδετα στοιχεία της μορφής και του περιεχομένου της ταινίας που διακινούν το ενδιαφέρον μας.  Μετά το πέρας κάθε προβολής, το κοινό  έχει την ευκαιρία να παρακολουθεί, αλλά και να συμμετέχει  στη  συζήτηση ψυχαναλυτών με ανθρώπους της τέχνης και των επιστημών, ώστε να συναντηθούν μέσω του διαλόγου οι διαφορετικοί τρόποι ερμηνείας και απόλαυσης της κινηματογραφικής εμπειρίας.

Στις ταινίες που επελέγησαν για την φετινή χρονιά και ανήκουν σε διαφορετικά κινηματογραφικά είδη, χρονικές περιόδους και γεωγραφικά μήκη και πλάτη, κυρίαρχο θέμα είναι το εύθραυστο των ανθρώπινων σχέσεων καθώς η αγωνιώδης αναζήτηση για σύνδεση με τον άλλον προσκρούει στο φόβο, το ναρκισσισμό, την αποφυγή αναγνώρισης των ελλειμμάτων του εαυτού, δημιουργώντας συγκρούσεις και ρήξεις που καθιστούν  αυτήν την επικοινωνία δυσχερή αν όχι αδύνατη.

Κυριακή 20 Οκτωβρίου,   Η Έκλειψη (L’ Eclisse) του  Michaelangelo Antonioni (1962, 126΄).

Kυριακή 15 Δεκεμβρίου, Η ζωή του Μπράιαν (Life of Brian) των Μοnty Python

(1979, 94)

Κυριακή 19 Ιανουαρίου, Τα μυθικά πλάσματα του Νότου (Beasts of the Southern Wild) του Βenh Zeitlin (2012, 93΄)

Kυριακή 16 Φεβρουαρίου, Αόρατη Κλωστή (Phantom Thread) του Paul Thomas Anderson (2017, 130΄)

Kυριακή 15 Μαρτίου, Τοkyo Story του Υasujiro Ozu (1953, 136΄)

Kυριακή 12 Απριλίου, Μικρή Ερωτική Ιστορία (A short film about love) του Κrzystof Kieslowski (1988, 87΄)

Ώρα Έναρξης Προβολών  17.00 στον Κινηματογράφο Τριανόν (Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101).

Γενική είσοδος : 7 ευρώ

Η ταινία  Έκλειψη του Μ. Αντονιόνι, μέσω του κεντρικού προσώπου που ερμηνεύει η Μόνικα Βίτι, μας μεταφέρει όλο το άγχος και τη δυσφορία που προκαλεί η μάταιη αναζήτηση νοήματος ζωής στις άμεσες μεταπολεμικές συνθήκες του οικονομικού θαύματος και της ανόδου του καταναλωτισμού. Ακρογωνιαίος λίθος του μοντερνισμού στον κινηματογράφο η Έκλειψη καταργεί την ακολουθία της αιτιώδους συνάφειας (σχέση αιτίου- αποτελέσματος) και τη χωροχρονική συνέχεια της κλασικής αφήγησης θέτοντας το θεατή  σε κριτική θέση προς τα δρώμενα. 

Στην ταινία του Terry Jones,  γνωστή στην Ελλάδα με τον τίτλο Ένας προφήτης μα τι προφήτης,  οι Monty Python, που έγραψαν και το σενάριο,  με το γνωστό ανατρεπτικό – σουρεαλιστικό ύφος τους, μετατρέπουν την αγωνιώδη αναζήτηση για τον άλλο σε μαζική υστερία. Το σχόλιο της ταινίας πάνω στην οικουμενική αυτή ψυχική ανάγκη για πίστη σε κάτι παντοδύναμο θεωρήθηκε τόσο βλάσφημο ώστε η ταινία να απαγορευτεί σε τρία κράτη (Ιρλανδία, Νορβηγία και Ιταλία).

Ο Benh Zeitlin στα Μυθικά Πλάσματα του Νότου μας εισάγει στον φαντασιακό, ουτοπικό κόσμο του Bathtub όπως καταγράφεται και ξεδιπλώνει τη δυναμική του μέσα από το βλέμμα της εξάχρονης  Hushpuppy. Ενός υγρού,  αισθησιακού  σύμπαντος  που λειτουργεί και προσπαθεί μάταια να οργανωθεί εκτός των τειχών του αποστειρωμένου, τεχνοκρατικού, main stream κόσμου. Ο φακός του σκηνοθέτη κινείται με δεξιοτεχνία, υφαίνοντας σταδιακά έναν συμβολικό μεταβατικό  χώρο μεταξύ τραυματικής πραγματικότητας και κατακλυσμικής φαντασίωσης. Τα αρχαϊκά θηρία  απελευθερώνονται από τους πάγους του Νότιου Πόλου και κινούνται απειλητικά προς τη μικρή ηρωίδα, μέχρι εκείνη να βρει τρόπους -αν όχι να τα δαμάσει- να συμφιλιωθεί με αυτά.

Ο Paul Thomas Anderson περιγράφει την αδυναμία ουσιαστικής συνύπαρξης ανάμεσα στα δύο φύλα που καθορίζει η μεγάλη ταξική διαφορά  στη συντηρητική αγγλική κοινωνία της δεκαετίας του πενήντα. Οι παραδοσιακές έμφυλες σχέσεις εξουσίας  αντιστρέφονται όταν η απόλυτη κυριαρχία του ώριμου άνδρα  κυριολεκτικά κατακρημνίζεται  από τη νεαρή σύντροφό του παίρνοντας διαστροφικές διαστάσεις. Η Αόρατη κλωστή δημιουργεί ταυτόχρονα ένα πορτραίτο του φρενήρους κόσμου της υψηλής μόδας σε μια κλασική αφήγηση που καθορίζεται  από την υφή, τα χρώματα, τα βλέμματα, τους ήχους και τις γεύσεις, που αναδύονται καθοριστικά μέσα από τις πολυσήμαντες εικόνες.

Mοναδικό δείγμα ασκητικής αισθητικής και μίνιμαλ θεματικής, με την κάμερα στο ύψος της «ιεροτελεστίας του τσαγιού» για να δημιουργεί την  αίσθηση της οικειότητας, το έργο του Οzu εστιάζει στις σχέσεις γονέων και παιδιών. Το ζήτημα της αδύνατης ψυχικής σύνδεσης αποτελεί την κυρίαρχη θεματική στην ταινία Tokyo Story όπου το χάσμα μεταξύ γενεών συναρθρώνεται με το χάσμα παλιού και καινούργιου. Στην ταινία αυτή η νέα γενιά λύνει το ζήτημα της ανάγκης για διαφοροποίηση μέσα από μια στάση ψυχρής αποσύνδεσης αρνούμενη να ενσωματώσει τις ρίζες της ως κομμάτι της καινούργιας της ταυτότητας. Η προηγούμενη γενιά αντιμετωπίζει μια ανείπωτη μοναξιά βρίσκει όμως τελικά κάποια σύνδεση από μια ανέλπιστη πηγή εκτός δεσμών αίματος.

Η αγωνιώδης αλλά συγκρουσιακή  αναζήτηση της σύνδεσης με τον “άλλον” που διατρέχει όλες τις ταινίες των φετινών προβολών, φτάνει στο απόγειό της με την Μικρή Ερωτική Ιστορία του Κισλόφσκι. Ο Τόμεκ αγαπά εμμονικά την Μάγκντα μόνο όσο αυτή παραμένει μια άκαμπτη φαντασίωση ακινητοποιημένη από την απόσταση της εν αγνοία παρακολούθησής της. Ένας τραγικός ύμνος στο ανέφικτο του έρωτα δοσμένος  όμως με τον μοναδικό τρόπο του Κισλόφσκι, μέσα από τον οποίο ακόμα και η οδύνη- με μόνιμο σκηνικό το εργατικό κτιριακό συγκρότημα- αποκτούν τη δική τους ομορφιά και ποιητικότητα.

Οργανωτική επιτροπή: Χ. Χατζή, Ε. Νικολοπούλου, Α. Μοσκώφ, Δ. Εμπέογλου, Π. Ζέη, Μ. Παραδείση.

Αφροδίτη Καλαμάκη

 Πηγή: www.trianon.gr