Ομιλία του Δημάρχου Αιγάλεω κου Δημήτρη Μπίρμπα, στην ημερίδα του Ινστιτούτου Επιμόρφωσης (ΙΝΕΠ) του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (ΕΚΔΔΑ), την Παρασκευή 14/12/2018 με θέμα το «Πρόγραμμα Κλεισθένης Ι-Μεταρρύθμιση του θεσμικού πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης», που διοργανώθηκε σε συνεργασία με το Υπουργείο Εσωτερικών και την Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ).
Α) Είναι γνωστό ότι ο εκλογικός νόμος καθορίζει εν πολλοίς συμπεριφορές και στάσεις, διαμορφώνει ή αποτρέπει κουλτούρα συνεργασιών και συγκλίσεων.
Πριμοδοτεί ή εμποδίζει συγκεντρωτικές αντιλήψεις και προσωποκεντρικές στρατηγικές.
Σε μια κατακερματισμένη κοινωνία των διάχυτων υπερ-εγώ, είναι εύκολο να κατανοήσουμε την επίδραση ενός υπέρ-πλειοψηφικού συστήματος όπου η εκλογή του “πρώτου” συμπαρασύρει την εκλογή της πλειοψηφίας των συμβούλων του.
Σε δεκάδες Δήμους, ιδιαίτερα σε μεγάλους, παρατάξεις με ποσοστό περί το 20% στον πρώτο γύρο και εκλογή Δημάρχου με μικρές διαφορές, στον δεύτερο γύρο, εκλέγουν το 60% των συμβούλων.
Πλήρης στρέβλωση των διαθέσεων του εκλογικού σώματος και πριμοδότηση της αντίληψης “ή εμάς ή το χάος”.
Αυτές είναι και οι στρεβλώσεις που προσπαθεί να λύσει και η εφαρμογή της απλής αναλογικής.
Β) Ποια είναι η στάση της Αυτοδιοίκησης σήμερα;
Η σημερινή πλειοψηφία της ΚΕΔΕ, παρ’ ότι η ΚΕΔΕ, στο παρελθόν υποστήριζε την εφαρμογή της, την απορρίπτει με το επιχείρημα της ακυβερνησίας χωρίς να αντιπροτείνει 3 χρόνια τώρα κάτι άλλο, πέραν του απορριπτέου, καθόλα αντιδημοκρατικού σημερινού συστήματος, σύμφωνα και με τις τοποθετήσεις τους. Προσπερνά ότι στη συντριπτική πλειοψηφία των χωρών της Ε.Ε. (70%) το σύστημα εκλογής Δημάρχων-Περιφερειαρχών, είναι απλή αναλογική.
Δεν υπάρχουν πιθανά προβλήματα κυβερνησιμότητας; σίγουρα ναι, πχ η έλλειψη κουλτούρας συνεργασιών, η μη ύπαρξη μέτρου εισόδου (άρθρο 28), που παρ’ ότι εκφράζει αυθεντικά την τοπική κοινωνία, διευκολύνει προσωπικές φιλοδοξίες, μικροϊδιοτέλειες και δυσλειτουργίες σε τοπικό επίπεδο.
Οι πρόνοιες που έχουν νομοθετηθεί στον τρόπο ψήφισης (άρθρο 189) του προϋπολογισμού και (άρθρο 191) του τεχνικού προγράμματος, αποτελούν μια ασπίδα προστασίας αλλά, σίγουρα δεν αποτρέπουν σκόπιμες μικροκαθυστερήσεις και εμπλοκές.
Ένσταση έχει τεθεί από την Αυτοδιοίκηση και για τους ανεξάρτητους τοπικούς συνδυασμούς, από το κεντρικό Δημοτικό ψηφοδέλτιο, με επικεφαλής σε επίπεδο κοινοτήτων (άρθρο 16), γιατί αυτό θα σημαίνει διάσπαση Δήμων και ενίσχυση αποσχιστικών αντιλήψεων. Σήμερα όμως, καταργείται η θέση του επικεφαλής (δέσμευση Υπουργού), ενώ συζητείται και η λειτουργία των ανεξάρτητων τοπικών ψηφοδελτίων. Παράλληλα, ο Υπουργός ανακοίνωσε και την αύξηση του αριθμού των υποψηφίων από το +30% στο +50%. Υπερβάλουν, η ενδοδημοτική αποκέντρωση είναι βασικός όρος για τη μη εξαφάνιση των μικρών κοινοτήτων, που η οικονομική δυσχέρεια και η κάλυψη πρώτα των αναγκών του κέντρου κάθε Δήμου, επιφέρει.
Γ) Οριακά προβλήματα επίσης που πρέπει να λυθούν στην εκλογή των Συμβουλίων κοινοτήτων (ιδιαίτερα 5μελών). Απαιτείται σε κάθε περίπτωση να διασφαλίζεται ότι ο πλειοψηφών συνδυασμός με 50% +1 ψήφο θα εκλέγει τον πρόεδρο. Επίσης θα πρέπει να υπάρχει πάντα η δυνατότητα σχηματισμού πλειοψηφίας, στο Δημοτικό Συμβούλιο, από τον εκλεγέντα Δήμαρχο χωρίς την αναγκαστική σύμπραξη του αντιπάλου. Πολύ περισσότερο δε, να αποκλεισθεί η δυνατότητα πλειοψηφίας –από κατανομή των υπολοίπων– εδρών σε συνδυασμό που δεν έχει πάρει το 50% +1 των ψήφων την πρώτη Κυριακή.
Δ) Παρ΄ όλα αυτά τα πιθανά ή σχεδόν βέβαια μικροπροβλήματα που θα δημιουργηθούν, έχω εμπιστοσύνη ότι τελικά θα πρυτανεύσει η ηθική της ευθύνης των αιρετών, όπως αυτή καταγράφεται στην συντριπτική πλειοψηφία των αποφάσεων των οργάνων τους.
Σε μια δύσκολη περίοδο για τη χώρα και τον κόσμο, αυτό που απαιτείται στις πόλεις μας είναι συναίνεση και σύγκλιση στα αυτονόητα, και κοινό μέτωπο σε φασίζουσες αντιλήψεις και πρακτικές που αναφύονται. Συναίνεση και σύγκλιση που δεν αναιρούν τον καθόλα αναγκαίο ρόλο της σκληρής μεν αλλά δημιουργικής και έλλογης αντιπολίτευσης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου