Απλή αναλογική – απλά πράγματα

του Κώστα Κάβουρα *

---

«Ο θεσμός της αυτοδιοίκησης έχει τη σημασία ότι ο λαός παίρνει ενεργά μέρος στη διοίκησή του με σκοπό την άμεση και καλύτερη ικανοποίηση των κοινών συμφερόντων των πολιτών».

Γενικό Στρατηγείο ΕΛΑΣ

«Διατάξεις για την Αυτοδιοίκηση και Λαϊκή Δικαιοσύνη»

1943

Ιδεοληπτική χαρακτήρισε ο εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας, Μάκης Βορίδης, την ανάγκη για ισότητα των ψήφων με αφορμή τη διάταξη που καθιερώνει την απλή αναλογική ως εκλογικό σύστημα στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές. Η αναφορά του έγινε κατά τη συζήτηση του σχεδίου νόμου για την συνολική μεταρρύθμιση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, που συζητιέται αυτές τις μέρες στην Βουλή.

Είναι ηλίου φαεινότερο, ότι κατά την αξιωματική αντιπολίτευση, η ανάγκη για ανόθευτη έκφραση των πολιτών στις εκλογικές διαδικασίες δεν είναι δημοκρατικό δικαίωμα των Ελλήνων, είναι απλώς μια ιδεοληπτική επιλογή της Αριστεράς. Δεν πρόκειται όμως για ιδεοληψία. Στην πραγματικότητα είναι ταυτοτικό στοιχείο της Αριστεράς. Της Αριστεράς που υπερασπίστηκε με σθένος την Δημοκρατία και την γνήσια κι ανόθευτη έκφραση της βούλησης των πολιτών, όποτε αυτό χρειάστηκε.

Μάλιστα, το νομοσχέδιο του Κλεισθένη που συζητιέται και θα ψηφίσει η Βουλή, κάνει πολλά βήματα προς την κατεύθυνση της διεύρυνσης της Δημοκρατίας. Η καθιέρωση της απλής αναλογικής είναι το ένα από αυτά. Με την ψήφιση του νόμου τελειώνει ο παραλογισμός των πανίσχυρων δημοτικών αρχών σε ευθεία δυσαναλογία με την βούληση των πολιτών.

Σήμερα, η παράταξη που κατατάσσεται πρώτη μετά τις εκλογές, ανεξάρτητα του ποσοστού που συγκεντρώνει, λαμβάνει το 60% των εδρών του δημοτικού/περιφερειακού συμβουλίου. Οι υπόλοιπες έδρες κατανέμονται κατά σειρά κατάταξης στις υπόλοιπες παρατάξεις. Με την απλή αναλογική η κατανομή των εδρών του δημοτικού/περιφερειακού συμβουλίου θα γίνεται από την πρώτη Κυριακή των εκλογών και η κατανομή θα γίνεται αναλογικά με βάση το ποσοστό που έλαβαν οι παρατάξεις.

Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η ενίσχυση του δημοτικού/περιφερειακού συμβουλίου, μετατρέποντάς το σε ένα πραγματικά διαβουλευόμενο όργανο, το οποίο θα λαμβάνει τις αποφάσεις του για τα σοβαρά θέματα που αφορούν την τοπική κοινωνία με συνθετικό και συνεργατικό τρόπο. Άλλωστε στα υπόλοιπα ζητήματα που αφορούν την καθημερινή λειτουργία των Δήμων και των Περιφερειών υπάρχει ευρεία συναίνεση. Αυτό αποδεικνύει η μέχρι σήμερα εμπειρία με το 95% των θεμάτων που απασχολούν τα συμβούλια να ψηφίζονται ομόφωνα.

Παράλληλα, θεσμοθετείται η διενέργεια τοπικών δημοψηφισμάτων, για συγκεκριμένα σοβαρά δημοτικά θέματα, τα οποία θα διενεργούνται έπειτα από απόφαση του συμβουλίου ή έπειτα από αίτημα ενός ορισμένου αριθμού δημοτών και το αποτέλεσμά τους έχει δεσμευτικό χαρακτήρα.

Εκτός από το δημοκρατικό έλλειμμα, ο Κλεισθένης έρχεται να απαντήσει στη ζήτημα της ανισότητας μεταξύ των δήμων. Οι δήμοι πλέον θα διακρίνονται σε πέντε κατηγορίες με βάση τον πληθυσμό τους, τα ιδιαίτερα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά τους, τα βασικά χαρακτηριστικά της οικονομικής δραστηριότητας εντός των ορίων τους, το βαθμό αστικοποίησής τους, την ένταξή τους ή μη σε ευρύτερα πολεοδομικά συγκροτήματα μητροπολιτικού χαρακτήρα και τη θέση τους στη διοικητική διαίρεση της χώρας.

Με ανάλογο τρόπο θα κατανέμεται και η κρατική χρηματοδότηση που πλέον του κριτηρίου της κατηγορίας στην οποία ανήκει ο κάθε δήμος, θα λαμβάνονται υπόψη και άλλα κριτήρια όπως το μήκος των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης, του δημοτικού και αγροτικού οδικού δικτύου, το επίπεδο των παρεχόμενων κοινωνικών υπηρεσιών, η δυνατότητα άντλησης τοπικών πόρων, οι πληθυσμιακές διακυμάνσεις ανά εποχές, η δημογραφική τάση κ.α.

Αυτό κάνει η σημερινή κυβέρνηση, που σε συνθήκες δύσκολες, προχωρά σε τομές απαραίτητες για τη διεύρυνση της Δημοκρατίας και της Ισότητας σε όλα τα επίπεδα. Αναπόσπαστο μέρος αυτής της στρατηγικής ήταν η καθιέρωση της «απλής αναλογικής» στις βουλευτικές εκλογές που έδωσε και το στίγμα. Η ευρεία μεταρρύθμιση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι ένα από τα επόμενα βήματα. Η Συνταγματική Αναθεώρηση θα αποτελέσει με τη σειρά της την κορυφαία στιγμή αυτής της διαδρομής.

Κρίσιμες παρεμβάσεις σαν την σημερινή, επιστρέφουν την εξουσία πίσω σε αυτόν που του ανήκει: στο λαό. Κι αυτός είναι ο λόγος που τρομάζουν οι κάθε λογής υπερασπιστές του σημερινού συστήματος. Στηρίζουν μάλιστα αυτή τη γραμμή επικαλούμενοι τις αποφάσεις των συλλογικών οργάνων της Αυτοδιοίκησης. Αποφάσεις των απαξιωμένων οργάνων που προέκυψαν από τις επίπλαστες πλειοψηφίες που δημιούργησε το προηγούμενο εκλογικό σύστημα.

Αποφάσεις ανθρώπων που το μόνο που τους νοιάζει είναι να εξασφαλίσουν την επανεκλογή τους κι όλα τα υπόλοιπα είναι ψιλά γράμματα. Γι' αυτό κι εναντιώνονται στην απλή αναλογική – ούτε με την δημοκρατία ήταν ποτέ, ούτε με την ισότητα, ούτε με την συμμετοχή.

* Ο Κώστας Κάβουρας είναι δημοτικός σύμβουλος Ιλίου και επικεφαλής της δημοτικής κίνησης «Αλληλέγγυα Πόλη».

Πηγή: https://www.left.gr/