Για τον Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων Αττικής - Ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ Δυτικής Αθήνας

Η διαχείριση αποβλήτων στην Αττική σήμερα, χαρακτηρίζεται από ένα -παγιωμένο από δεκαετίες- πρωτόγονο μοντέλο εναπόθεσης εκατομμυρίων τόνων σκουπιδιών σε μια τεράστια χωματερή. Αυτό δεν έγινε τυχαία, αλλά με την προώθηση και την ανοχή όλων των προηγούμενων Κυβερνήσεων και την φορέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Είναι ένα μοντέλο βαθύτατα αντιοικολογικό, αντιοικονομικό και βεβαίως κοινωνικά άδικο, αφού αυτή η περιβόητη χωματερή δεν θα μπορούσε να βρίσκεται αλλού παρά στις πιο υποβαθμισμένες γειτονιές της πόλης. Είναι ένα μοντέλο που εκπαιδεύει τον πολίτη σε μια χυδαία πρακτική της απόρριψης αυτού που δεν χρειάζεται στην αυλή του άλλου, του κατώτερου πολίτη. Μια πρακτική που δεν σέβεται τους πεπερασμένους φυσικούς πόρους του πλανήτη, τους κοινωνικούς πόρους που κατασπαταλούνται με αυτή τη διαχείριση, το περιβάλλον της περιοχής και βεβαίως τον ίδιο το συμπολίτη του. Ταυτόχρονα, πέρα από αυτά τα ιδεολογικά χαρακτηριστικά στα οποία εκπαιδεύτηκαν οι πολίτες της Αττικής, αυτό το μοντέλο διευκολύνει το πάρτι ανομίας από μεγαλύτερα ή μικρότερα συμφέροντα.

• Οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ, από όποια θέση διοίκησης κι αν κλήθηκαν να υπηρετήσουν (Δήμοι, Περιφέρεια, Κυβέρνηση) αγωνίζονται για την συνολική ανατροπή αυτού του μοντέλου και την αντικατάστασή του από ένα ριζικά διαφορετικό, που θα βασίζεται στην περιβαλλοντικά και κοινωνικά δίκαιη διαχείριση. Βασικοί άξονες αυτού του νέου μοντέλου είναι η υιοθέτηση μιας αποκεντρωμένης διαχείρισης, με προ διαλογή στην πηγή της παραγωγής απορριμμάτων ώστε να ανακυκλώνεται και να επαναχρησιμοποιείται ο μεγαλύτερος όγκος των απορριμμάτων και να απορρίπτεται ένα μικρό μόνο μέρος σε μικρούς χώρους διάσπαρτους ανά την Αττική και με την ελάχιστη περιβαλλοντική και κοινωνική όχληση. Η επιτυχία αυτού του μοντέλου βεβαίως βασίζεται στη συνεργασία όλων των θεσμικών φορέων, αλλά κυρίως στη αλλαγή νοοτροπίας των πολιτών στο πλαίσιο της αρχής της εγγύτητας

Δεν περιμένουμε όμως να συμβούν όλες οι παραπάνω ευχές από μόνες τους για να θέσουμε σε κίνηση αυτό το σχέδιο. Γιατί τόσο οι φορείς, όσο και οι πολίτες εκπαιδεύονται στην πορεία, αφού τους έχει τεθεί ένα κανονιστικό πλαίσιο που βεβαίως πρέπει να είναι λειτουργικό και να δίνει λύσεις στο σήμερα, αλλά ταυτόχρονα να δρομολογεί την πορεία προς την επιθυμητή κατάσταση.

• Σύμφωνα με αυτή τη λογική, η νέα Περιφερειακή Διοίκηση, αμέσως μετά την εκλογή της ακύρωσε όλους τους διαγωνισμούς ΣΔΙΤ που διαιώνιζαν το προηγούμενο μοντέλο και έθεσε τις βάσεις ενός νέου υποδείγματος που βασίζεται στις αρχές που προαναφέρθηκαν. Ταυτόχρονα ζήτησε με επιτακτικό τρόπο τη συμβολή των Δήμων σε αυτό το σχέδιο μέσω της κατάθεσης Τοπικών Σχεδίων Διαχείρισης. Στην ίδια κατεύθυνση κινήθηκε και η Κυβέρνηση της Αριστεράς, αμέσως μετά την εκλογή της με την ψήφιση του νέου Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων.

Σε αυτή την πορεία, παρατηρήθηκαν βεβαίως καθυστερήσεις και σχετική ατολμία σε κάποια ζητήματα, ενώ υπήρξε μεγαλύτερη ανοχή από αυτή που θα έπρεπε στην κατεστημένη πραγματικότητα. Είναι αρνητικά ζητήματα που διαπιστώνουμε, που όμως δεν οφείλονται σε επιλογή διαιώνισης της κατάστασης, αλλά στο υπεύθυνο άγχος της αποφυγής μιας ενδεχόμενης κρίσης αδιάθετων αποβλήτων που θα αποτελούσε υγειονομική βόμβα. Σε κάθε περίπτωση αυτά τα ζητήματα που υποδεικνύουμε δεν ανατρέπουν την προσήλωση των δυνάμεων της Αριστεράς στον συνολικό σχεδιασμό που τέθηκε στην κρίση των πολιτών. Αυτός ο σχεδιασμός θα υλοποιηθεί και θα δημιουργήσει μια νέα πραγματικότητα, τόσο στην Αττική όσο και στην υπόλοιπη χώρα.

• Πιο συγκεκριμένα, σχετικά με το θέμα της αναθεώρησης του περιφερειακού Σχεδιασμού της Αττικής -που κατατίθεται προς ψήφιση στο Περιφερειακό Συμβούλιο την ερχόμενη Πέμπτη 10 Νοεμβρίου 2016- εκτιμούμε ότι η κατεύθυνση του προτεινόμενου σχεδίου είναι σωστή και η ψήφισή του επιτακτική, ώστε να γίνει κατορθωτή τόσο η συνέχιση αυτής της προσπάθειας, όσο και η χρηματοδότησή της από Ευρωπαϊκούς πόρους. Η ψήφιση του ΠΕΣΔΑ διατηρεί το εγχείρημα σε εξέλιξη και επιτρέπει τις αναγκαίες διορθώσεις και επιταχύνσεις στην υλοποίησή του. Αντίθετα, η μη ψήφισή του εκ των πραγμάτων θα αποτελούσε αρνητική οπισθοχώρηση σε αυτή την πορεία.

Ωστόσο, πρέπει να διαπιστώσουμε τα προβλήματα και τις ελλείψεις που δεν έχουν αντιμετωπιστεί ως σήμερα από τον Περιφερειακό Σχεδιασμό. Βασικό σημείο που χρήζει επαναδιαπραγμάτευσης είναι ότι διατηρείται όλη τη χερσαία έκταση της Αττικής ως μια διαχειριστική ενότητα, μη συμβάλλοντας έτσι στην εμπέδωση από τους Δήμους και τους κατοίκους της έννοιας της αποκεντρωμένης διαχείρισης και βεβαίως την ανάληψη της ευθύνης να μην πετάνε όλοι τα σκουπίδια τους στις περιοχές Β’ κατηγορίας. Επιπλέον, η εκκρεμότητα υπόδειξης χώρων δημιουργίας μονάδων επεξεργασίας και υγειονομικής ταφής με επαρκή γεωγραφική διασπορά δημιουργεί άγχος και ερωτηματικά στους πολίτες της Δυτικής Αθήνας και Αττικής για το τι θα συμβεί όταν κορεστεί ο ΧΥΤΑ Φυλής και δεν υπάρχουν έτοιμοι άλλοι χώροι.

• Λόγω της κρισιμότητας των προαναφερθέντων ζητημάτων, θα πρέπει να διασφαλιστούν τα εξής:

Ø Να εξεταστεί και να επαναδιατυπωθεί στην επόμενη αναθεώρηση του ΠΕΣΔΑ η δημιουργία περισσότερων διαχειριστικών ενοτήτων

Ø Να συμπεριληφθεί πρόβλεψη επανεξέτασης της λειτουργίας και της δυναμικότητας του ΕΜΑΚ Φυλής, στην επόμενη αναθεώρηση του ΠΕΣΔΑ.

Ø Να διασφαλιστεί το οριστικό κλείσιμο του ΧΥΤΑ Φυλής από αυτή την αναθεώρηση του ΠΕΣΔΑ.
Εκτιμούμε ότι με την υιοθέτηση αυτών των δεσμεύσεων, που όμως θα συνοδεύεται από επίσπευση των διαδικασιών χωροθέτησης, αδειοδότησης και κατασκευής των νέων μονάδων διαχείρισης, ο Περιφερειακός Σχεδιασμός μπορεί να γίνει περιβαλλοντικά ορθότερος και βιώσιμος, αλλά και πιο αποτελεσματικός, ρεαλιστικός και δίκαιος.

• Η σημερινή θλιβερή πραγματικότητα δεν πρόκειται να γίνει άλλο ανεκτή.

Το νέο μοντέλο διαχείρισης αποβλήτων της Αττικής θα είναι η αφετηρία για μια νέα κοινωνική οργάνωση που θα σέβεται τον πολίτη και το περιβάλλον.

ΣΥΡΙΖΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΘΗΝΑΣ